Varşava Təhlükəsizlik Forumunda (sentyabrın 28-29-da keçirilib) iştirak məqsədi ilə xarici pasport almaq üçün Baş Prokurorluğa müraciət etmiş müxalif Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) sədri Əli Kərimli bildirir ki, ona heç bir cavab verilməyib.

Başqa beynəlxalq tədbirlərə də dəvət alındığını, amma xarici pasport almasına imkan verilmədiyindən həmin tədbirlərə də gedə bilmədiyini vurğulayan AXCP sədri baş verənlərə görə prezidenti məsul sayır: "İlham Əliyev Afina Demokratiya Forumunda (sentyabrın 30-dan oktyabrın 3-dək keçirilir) iştirakıma da imkan vermədi. Daha öncə Varşava Təhlükəsizlik Konfransında iştirakıma da imkan verməmişdi. Özü gedib Danimarkada Avropa Siyasi Birliyinin toplantısında (2 oktyabr) iştirak edir, dövlətin zor aparatının əli ilə də mənim xarici səfərlərimin qarşısını alır. Baş Prokurorluq müraciətimə cavab vermir. Mənə pasport verilməsi ilə bağlı Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinin qərarı yerinə yetirilmir".

Ə.Kərimli hesab edir ki, ölkədə hüquq, Konstitusiya işləmir.

Bu açıqlamaya Baş Prokurorluq və Prezident Administrasiyasından münasibət almaq mümkün olmayıb. Amma rəsmilər, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, Azərbaycanda partiyalarla dialoq mühiti hökm sürür, siyasi fəaliyyətə bütün lazımı imkanlar yaradılır və hər hansı müxalif şəxs tənqidi mövqeyinə görə təzyiqlərə məruz qalmır.

Xatırlatma

AXCP sədri Ə.Kərimli xarici pasportunun etibarlılıq müddəti bitdiyindən 2006-cı ildə yenidən sənəd almaq üçün müraciət etsə də, ona həmin sənəd verilməyib. Onun sözlərinə görə, 1994-cü ildə başlanmış cinayət işinin hələ də açıq olması buna əsas göstərilib. Ə.Kərimli barəsində 1994-cü ilin sentyabrında cinayət işi başlanmışdı. O zaman hüquq-mühafizə qurumları Kərimlinin cibindən partladıcı maddə tapıldığını bildirmişdi. O, isə bunu yalanlayırdı.

Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi 2015-ci ilin iyulunda Ə.Kərimliyə pasport verilməməsi ilə bağlı şikayət üzrə qərarını açıqlayıb. Məhkəmə pasport verilməməsini onun hərəkət etmək azadlığının pozulması kimi qiymətləndirib. Dövlətin üzərinə Kərimliyə 8 min 600 avro kompensasiya ödəmək öhdəliyi qoyulub. Amma AXCP sədrinə hələ də pasport verilməyib və o, 2006-cı ildən bəri ölkədən çıxa bilmir.

"Tarif məsələsi bütün kommunal strukturların, təbii inhisarların "ən yaralı" yeridir". Bunu Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi (ADSEA) sədrinin müşaviri Əsəd Şirinov II Milli Rəqabət Forumunda deyib.

Ə.Şirinovun sözlərinə görə, onlar Azərbaycanın yaxın qonşuları, xüsusilə Türkiyə və Avropa ölkələrinin təcrübəsini araşdırıblar: "Onların ən çox istifadə etdiyi tarif qaydası diferensiallaşdırılmış tarif qaydasıdır. Bizim sudan səmərəli istifadəyə dair milli su strategiyasında bu bənd var.. Differensiallaşma qiymət artımı anlamına gəlməməlidir. Əsas məqsəd aşağıgəlirli təbəqəni qorumaq və sosial ədaləti təmin etməkdir".

Milli strategiyada nə var?

Azərbaycanda suyun qiyməti sonuncu dəfə 2021-ci il fevralın 1-dən artırılıb. Kubmetr suyun qiyməti kanalizasiya xərcləri də daxil olmaqla, 1 manata yüksəlib. Son illər Bakıda və bölgələrdə su qıtlığı ilə bağlı şikayətlər eşidilir. Həmin şikayətlərin fonunda da suyun yenidən qiymətinin artırılacağı ilə bağlı proqnozlar səslənir.

Ötən ilin sonunda isə Azərbaycanda "Su ehtiyatlarından səmərəli istifadəyə dair Milli Strategiya" qəbul edilib. Sənəddə Azərbaycanda su tariflərinin diferensiallaşdırılacağı bildirilir. Strategiyaya əsasən, bu məqsədlə 2024-2027-ci illərdə müxtəlif istehlakçılar arasında sudan ödənişli istifadə üzrə tarif tənzimləmələrinin başa çatdırılması, tariflərin diferensiallaşdırılmasına keçidlə bağlı mexanizmlərin hazırlanması və tətbiqinə başlanılması planlaşdırılır.

Müstəqil ekspertlər də vurğulayır ki, bu vaxta qədər hökumət rəsmiləri diferensiallaşdırmadan danışarkən ancaq qiymətləri artırıb.

Diferensiallaşma (ing.-diffennciate) ingilis dilindən tərcümədə "fərqləndirmək" anlamını verir.

Bu il Azərbaycanda həm qazın, həm elektrikin və həm də nəqliyyatın qiymətində artım baş verib.

Oktyabrın 1-də axşam saatlarında heyvan hüquqları müdafiəçisi Elxan Mirzəyevi yaşadığı Lerik rayonu, Günəşli kəndindəki evindən yeddi-səkkiz mülkigeyimli şəxsin apardığı bildirilir.

Bu barədə onun həyat yoldaşı Nuridə Mirzəyevə AzadlıqRadiosuna danışıb. N. Mirzəyevanın sözlərinə görə, özünü polis kimi təqdim edən 7-8 mülki geyimli şəxs yaşadıqları evə gələrək həyat yoldaşını harasa aparıb və aidiyyatı qurumlardan hələ də əri haqda açıqlama ala bilmir.

“Evi və həyəti çəkdilər, imkan vermədilər həyat yoldaşımla danışmağa. Mənim də telefonumu aldılar. Oktyabrın 1-dən bu tərəfə - 60 saatdan çoxdu heç kim də harada olduğunu demir”.

Daxili İşlər Nazirliyi bununla bağlı sorğumuzu qəbul etsə də, cavabsız qoyub.
E.Mirzəyev 10 ildən çoxdur heyvan hüquqlarının müdafiəçisi kimi çıxış edir. Hətta o və daha bir neçə şəxs sahibsiz itlərin küçələrdə güllələnməsi şikayəti ilə Bakı şəhər İcra Hakimiyyətinə qarşı məhkəmə iddiası da qaldırmışdılar.

Habelə onlar saxlanc yerlərində itlərə işgəncə verilməsinə dair açıqlamalar vermişdilər və sonradan bu onlara qarşı iddiaların qaldırılmasına səbəb olmuşdu.

Nəticədə 2017-ci ildə həmin ictimai fəallar mühakimə edildi. "Toplan" Sahibsiz İtlərə Qayğı Mərkəzinin işçilərinin şikayəti əsasında Elxan Mirzəyev, Nicat İsmayılov, Aynur Babazadə və İlhamə Nəsirova haqqında ittiham hökmü çıxarıldı. Onlar böhtan və təhqirdə suçlu sayılaraq hər biri min manatdan 2 min manata qədər cərimələndi.

İctimai fəallar isə özlərini təqsirli bilmir, məhkəmə iddiasının da, çıxarılmış hökmün də sifarişli olduğunu deyirdilər.

Daxili İşlər Nazirliyi (DİN) bir sıra QHT rəhbərini saxta orden və medallar, müxtəlif təyinatlı vəsiqələr hazırlayıb satmaqda günahlandırır.

Nazirliyin məlumata görə, "Azərbaycan Vətən Müharibəsi Veteranları" İctimai Birliyinin sədri Füzuli Rzaquliyev, "Dədə Qorqud" Xeyriyyə Fondunun rəhbəri Eldar İsmayılov və "Sabitlik və İnkişaf Mərkəzi" İctimai Birliyinin sədri Rasim Məmmədov saxlanılıblar.

DİN bu təşkilatların ofislərindən dövlət əhəmiyyətli xüsusi gün, əlamətdar hadisələri özündə əks etdirən 1500-dən çox medal və ordenlər, 421 ədəd vəsiqə, 60-dan artıq müxtəlif möhürlər, habelə digər saxta predmetlərin maddi sübut kimi götürüldüyünü vurğulayır.

Açıqlamaya görə, Cinayət Məcəlləsinin rəsmi sənədləri, dövlət təltiflərini, möhürləri, ştampları, blankları saxtalaşdırma, əlavə hazırlama, satma və ya saxta sənədlərdən istifadə etmə maddəsi ilə cinayət işi başlanılıb, onların hər üçü istintaqa cəlb olunublar.

Adları çəkilən şəxslərin və ya onların vəkillərinin ittihamlara münasibəti bəlli deyil.

Ölkənin bir sıra media qurumları 2022-ci ildə "Dədə Qorqud" Xeyriyyə Fondunun rəhbəri E.İsmayılovun Türkmənistanın ozamankı prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədovu da təltif etməsinə aid olduğunu açıqladıqları görüntülər yayıblar.

Dərman vasitələri və tütün məmulatlarını qaçaqmalçılıq yolu ilə ölkəyə gətirən, habelə onlara şərait yaradan vəzifəli şəxslərin saxlandığı bildirilir.

Bu barədə Baş Prokurorluq və Dövlət Gömrük Komitəsi (DGK) bu gün, oktyabrın 2-də birgə məlumat yayıblar.

İstintaqın Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsində davam etdiyi bildirilir.

İttihamlar DGK-nın Biləsuvar Gömrük İdarəsinin 1-ci şöbəsinin inspektoru Vüsal Hüseynov, "Azərterminalkompleks" Birliyinin həmin şöbəyə təhkim olunmuş instruktor-kinoloqu Asif Hacımuradov və başqalarına verilib. Cinayət işində ümumilikdə 400 min manat dəyərində dövlət qeydiyyatından keçməyən, o cümlədən tərkibində güclü təsir edən və psixotrop maddələr olan dərman vasitələrinin, habelə aksiz markasız tütün məmulatlarının gömrük nəzarətindən kənar ölkəyə keçirilməsindən bəhs edilir: "İstintaq orqanının vəsatəti və ibtidai araşdırmaya prosessual rəhbərliyi həyata keçirən prokurorun təqdimatı əsasında Vüsal Hüseynov, Asif Hacımuradov... barəsində məhkəmənin qərarı ilə həbs-qətimkan tədbiri seçilib".

Hələlik, ittihamlara sözügedən şəxslər və onların vəkillərindən münasibət almaq mümkün olmayıb.

Xatırlatma

Son illər DGK-da bəzi vəzifəli şəxslərin qanunsuz əməllərlə bağlı məsuliyyətə cəlb edilmələrinə dair oxşar məlumatlar yayılır. Amma müstəqil təhlilçilər də vurğulayırlar ki, əsasən qanunsuz əməllərlə bağlı kiçik vəzifəli şəxslər məsuliyyətə cəlb edilirlər. Bəzi hallarda isə ittihamla verilən cəzanın adekvat olmadığı deyilir. Məsələn, bu ilin iyununda Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində Dubaydan 190 min manatdan çox dəyəri olan qızıl külçələr gətirib onu hava limanında gömrük nəzarətindən kənar ölkəyə keçirməkdə suçlanan üç nəfərin, o cümlədən gömrük əməkdaşlarının mühakiməsi yekunlaşıb. Onlara 11 ay həbsdə saxlayıb və qaçaqmalçılıqda təqsirkar sayaraq yekunda şərti cəzalar verilib. Bütün bunlara baxmayaraq, hazırda ölkə həbsxanalarında qaçaqmalçılıqda ittiham edilib ağır cəzalar alan tənqidçi jurnalistlər var.

Bu il Səfərbərlik Xidmətində 75 nəfər barəsində toplanmış materiallar prosessual qərar qəbul edilməsi üçün Baş Prokurorluğa göndərilib.

Bu məlumat Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin (SHXÇX) bu gün, oktyabrın 2-də yaydığı statistik açıqlamasında yer alır.

Qurum bildirir ki, qeyri-qanuni hərəkətlər, habelə vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə halları üzrə aparılmış xidməti araşdırmalar nəticəsində 2023-cü ildə 78, ötən il 249, 2025-ci ilin müvafiq dövründə 143 əməkdaş (onlardan 54-ü rəhbər heyət) barəsində intizam tənbehi və təşkilati-ştat tədbirləri görülüb: "O cümlədən cari ildə doqquz əməkdaş mənfi əsaslarla ehtiyata buraxılıb və ya əmək müqaviləsinə xitam verilib. 2023-cü ildə 15 fakt üzrə 22, 2024-cü ildə 51 fakt üzrə 95, cari ildə isə 35 fakt üzrə 75 nəfər barəsində toplanmış materiallar prosessual qərar qəbul edilməsi üçün Baş Prokurorluğa göndərilib".

Rəsmi açıqlamada həmin şəxslərin adları və vəzifələri açıqlanmır. İttihamlara onların və vəkillərinin münasibəti bəlli deyil.

Xatırlatma

2023-cü ilin sonundan Azərbaycanda müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların yararlı olması barədə qərar verilməsi qaydası dəyişib. Bununla bağlı "Hərbi vəzifə və hərbi xidmət haqqında" Qanuna dəyişiklik edilib. Prezident "Müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların tibbi şəhadətləndirilməsi sahəsində fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında" iki il əvvəl oktyabrın 6-da fərman imzalamışdı. Qanunvericilik fərmana uyğunlaşdırıldı. Fərmana əsasən, 2024-cü il iyulun 1-dən həqiqi hərbi xidmətə çağırılan vətəndaşların tibbi şəhadətləndirilməsi zamanı yekun tibbi müayinəni Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi həyata keçirir. Əvvəlki qanunvericilikdə xidmətə yararlı olub-olmamaq məsələsində əsas söz sahibi SHXÇX nəzdində tibbi komissiyalar sayılırdı. Hələlik, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi bu məsələlərlə bağlı hər hansı hesabat vermir.

Üstəlik, həqiqi hərbi xidmətə çağırışla bağlı vətəndaşlardan eşidilən şikayətlər heç də aradan qalxmayıb. Şikayətlərdə xidmətə yararsız gənclərin süründürməçiliklə üzləşdikləri, bəzi hallarda isə xidmət yerinin seçilməsində "tapşırma"ların rol oynaması və başqa iddialar yer alır. Konkret şikayətlərə cavabdeh rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Futbol üzrə Azərbaycan çempionu "Qarabağ" klubu bu gün, oktyabrın 1-də UEFA Çempionlar Liqasının Liqa mərhələsində növbəti qələbəsini qazanıb. Qurban Qurbanovun kollektivi Bakıda "Kopenhagen"i məğlub edib.

Azarkeşlər iki qola şahidlik ediblər. Görüş "Qarabağ"ın 2:0 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb.

"Qarabağ" birinci turda səfərdə "Benfika"ya qalib gəlmişdi - 3:2.

Bununla da Ağdam təmsilçiləri 6 xala yiyələnib.

17 sentyabr

'Benfika'nın baş məşqçisi 'Qarabağ'a məğlubiyyətdən sonra istefaya göndərilib

"Benfika" klubu UEFA Çempionlar Liqasının əsas mərhələsinin "Qarabağ"a uduzduqları ilk oyunundan sonra baş məşqçisi Brunu Laje ilə yollarını ayırıb.

Bu barədə Lissabon təmsilçisinin prezidenti Ruy Koşta açıqlama verib.

O, bunun üçün təəssüfləndiyini bildirib.

Funksioner həftəsonunadək yeni baş məşqçinin təyin ediləcəyini sözlərinə əlavə edib.

"Qarabağ" səfərdə rəqibini 3:2 hesabı ilə üstələyib.

16 sentyabr

Çempionlar Liqası: 'Qarabağ' səfərdə 'Benfika'nı məğlub edib

Ağdamın "Qarabağ" klubu səfərdə "Benfika"nı məğlub edib.
Qurban Qurbanovun yetirmələri ilkin olaraq hesabda 2:0 geri düşsə də, 90 dəqiqənin sonuna qədər geridönüş etməyi bacarıb - 2:3.

Ev sahiblərinin heyətində qolları Entso Barrenetsea və Vangelis Pavlidis vurub.

"Qarabağ"ın heyətində isə Leandro Andrade, Kamilo Duran və Aleksey Kaşuk fərqlənib.

Azərbaycan çempionu tarixində ikinci dəfə idi ki, UEFA Çempionlar Liqasında Liqa mərhələsinə vəsiqə qazanmışdı.8 il əvvəl həmin mərhələdə “Qarabğ” yalnız iki xal qazanmışdı. Bu dəfə isə Ağdam təmsilçiləri ilk görüşündəcə 3 xala yiyələnib Bu mərhələdə “Qarabağ”ı daha 7 oyun gözləyir. Azərbaycan çempionunun sonrakı rəqibləri "Liverpul" (İngiltərə), "Napoli" (İtaliya), "Atletik" (İspaniya), "Çelsi" (İngiltərə), "Ayntraxt" (Almaniya), "Ayaks" (Niderland) və "Kopenhagen"dir (Danimarka).

Final uğrunda ümumilikdə 36 klub mübarizə aparır. Səkkiz oyunun nəticələrinə görə 36 klub arasında 1-8 yerləri tutan komandalar növbəti mərhələyə birbaşa vəsiqə qazanacaqlar. 9-24 yerlər arası qərarlaşan klublar isə püşkdən asılı olaraq bir görüşlük oyunlar keçirəcəklər. Qalib səkkiz klub da ilk səkkiz yeri tutan komandalara qatılacaq.

25-36 yerləri tutan klublar isə mübarizəni dayandırmış olacaqlar.

İbrahim Ləmbəranskinin prokurorluqda qulluq keçməsinə xitam verilib. Bu barədə bu gün, oktyabrın 1-də Baş Prokurorluğun Mətbuat xidmətindən bildirilib.

Vurğulanıb ki, İ.Ləmbəranskinin öz arzusuna əsasən bu il sentyabrın 10-dan prokurorluq orqanlarında qulluq keçməsinə xitam verilib.

Elə bu gün, ölkənin yerli saytları məlumat yaymışdı ki, Sabunçu rayonunun sabiq prokuroru İ.Ləmbəranski Strateji Obyektlərin Mühafizəsi Dövlət Agentliyinin rəisinin müşaviri vəzifəsinə təyin edilib. Bu məlumatı nə onun özündən, nə də sözügedən qurumdan dəqiqləşdirmək mümkün olub.

Yerli media onun bu ilin iyununda Sabunçu rayon prokuroru vəzifəsindən azad edilərək sərəncama götürüldüyü haqda da məlumat yaymışdı.

1972-ci il təvəllüdlü İ.Ləmbəranski 1995-ci ildən prokurorluq orqanında çalışıb. Baş Prokurorluğunun Ağır Cinayətlərə Dair İşlər üzrə İstintaq İdarəsinin xüsusilə mühüm işlər üzrə böyük müstəntiqi, Bakı şəhər Pirallahı rayon prokuroru vəzifələrini də tutub.

İ.Ləmbəranskininadı bir sıra siyasi məhbus sayılan şəxslərin istintaqında keçib. O, 2012-ci ildə Quba rayonunda baş verən etirazlara görə həbs edilənlərin, habelə müxalif "NİDA" Vətəndaş Hərəkatının bəzi fəalları, hüquq müdafiəçisi Leyla Yunus və jurnalist Rauf Mirqədirovun istintaqına da rəhbərlik edib.

Bir sıra yerli və beynəlxalq hüquq müdafiə təşkilatları həmin istintaq işləri ilə bağlı tənqidlər səsləndiriblər, həbs edilənləri siyasi məhbus sayıblar. Hərçənd rəsmilər ölkədə siyasi məhbusların olması ilə bağlı fikirləri qəbul etmirlər.

Milli Məclisin Kürdəmirdən olan deputatı Əminə Ağazadə İ.Ləmbəranskinin xanımıdır.

Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (AİHM) Azərbaycan üzərinə 23 erməni məhbusun saxlanma şəraiti, sağlamlıq durumu barədə noyabrın 4-dək hesabat vermək öhdəliyi qoyub. Bunu AzadlıqRadiosunun erməni xidmətinə Avropa Məhkəməsində erməni məhbusların hüquqlarını müdafiə edən Siranuş Saakyan deyib.

S.Saakyanın sözlərinə görə, iyulda Azərbaycan hesabat vermək öhdəliyinin götürülməsi üçün məhkəməyə müraciət edib. Ermənistan hökuməti və məhbusların təmsilçiləri buna etiraz edib. Məhkəmə Azərbaycanın ərizəsini rədd edib.

"Azatutyun" Bakı həbsxanalarında erməni məhbusların təxminən üç aydır tam təcrid olunduqlarını yazır. Onlara heç bir müstəqil beynəlxalq qurumun baş çəkmədiyi, saxlanma şəraiti, sağlamlıq və psixoloji durumları barədə bilgi olmadığı iddia olunur.

Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin təmsilçiləri iyunda erməni məhbusları ziyarət ediblər. Oktyabrın 1-dən bu qurum Bakıda fəaliyyətini dayandırıb.

Azərbaycanda indiyədək 23 erməni məhbusun saxlandığı rəsmən təsdiqlənib. Qarabağdakı keçmiş separatçı rejim təmsilçiləri olan 16 nəfər də onların sırasındadır. Hazırda Bakıda onların məhkəməsi gedir.

AİHM-in Azərbaycan üzərinə bu məhbuslarla bağlı hesabat vermək öhdəliyi qoymasını rəsmi Bakı şərh etməyib.

Azərbaycanda kərə yağı bahalaşmaqda davam edir. Paytaxt sakinlərinin AzadlıqRadiosuna deməsinə görə, son bir ildə xaricdən idxal edilən kərə yağında ortalama 3 manat civarında bahalaşma var.

Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) məlumatlarının təhlili göstərir ki, son bir ildə ölkəyə gətirilən kərə yağının dəyərində yüksəlmə, həcmində isə azalma var.

2025-ci ilin yanvar-avqust aylarında Azərbaycana 124 milyon 127 min ABŞ dolları dəyərində 18 min 127 ton kərə yağı idxal edilib. Kərə yağı idxalı əvvəlki illə müqayisədə dəyər baxımından 20 faiz artıb, həcm baxımından isə 5.3 faiz azalıb. 2024-cü ilin müvafiq dövründə Azərbaycana 103 milyon 312 min ABŞ dolları dəyərində 19.2 min ton kərə yağı və süddən hazırlanmış digər yağlar gətirilib.

Hesabat dövründə Azərbaycana idxal olunan kərə yağının kiloqramının orta qiyməti illik müqayisədə 26 faiz artaraq 11.60 manat təşkil edib. Halbuki, hazırda Bakının marketlərində xarici kərə yağı ortalama 24-25 manata təklif edilir.

Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə isə, son bir ildə heyvandarlıq sahəsində 1.1, ayrıca süd istehsalında 0.3 faiz artım olsa da, bunu kərə yağı istehsalı ilə bağlı demək mümkün deyil. Rəsmi statistikaya görə, bu ilin səkkiz ayında ölkədə 17 min 886.4 ton kərə yağı istehsal edilib. Bu göstərici 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 7.8 faiz azdır.

İqtisadçılar hesab edir ki, ölkədə kərə yağının bahalaşması həm xarici, həm də daxili amillərdən asılıdır. Onların fikrincə, bir tərəfdən, ölkəyə idxal edilən yağın qiymətində bahalaşma var, başqa tərəfdən, bir sıra daxili amillər, o cümlədən südün keyfiyyəti yağ istehsalının artımına imkan vermir.

Mərkəzi Bankın statistik bülleteninə görə, sentyabrın 1-nə Azərbaycanda ödəniş vaxtı keçmiş kreditlər 530.9 milyon manata çatıb.

Problemli kreditlər 2025-ci ilə 449.1 milyon manatla başlamışdı. Səkkiz ayda 81.8 milyon manat artım olub.

Mərkəzi Bankın hesabatında o da bildirilir ki, sentyabrın 1-nə 22 bankın cəmi aktivləri 55 milyard 672.4 milyon manat, cəmi öhdəlikləri 48 milyard 595.3 milyon manat, balans kapitalı 7 milyard 77.1 milyon manat olub.

Hesabat ayında bankların kredit portfeli 0.7% və ya 206.7 milyon manat artaraq 28 milyard 704.9 milyon manata çatıb.

Bir sıra iqtisadçılar deyir ki, problemli kreditlərin artması sırf bahalaşmadan və əhalinin güzəranının ağırlaşmasından irəli gəlir.

Hökumət rəsmiləri məsələni şərh etməyiblər.

Xatırlatma

Azərbaycanda 2015-ci ildə iki devalvasiya baş vermiş, manat iki dəfədən çox dəyər itirmişdi. Onda problemli kreditlərin 2 milyard manata yaxınlaşdığı açıqlanmışdı. 2019-cu il fevralın 19-da isə prezident fiziki şəxslərin xarici valyutada olan problemli kreditlərinin həlli ilə bağlı fərman verdi. Onda 10 min dollara qədər kredit götürən fiziki şəxslərin borclarında 2015-ci ildə baş vermiş devalvasiyalardan sonra yaranmış fərq dövlət hesabına ödənildi. Bundan sonra problemli kreditlər azaldı. Amma 2021-ci ilin əvvəlində yenidən vaxtı keçmiş kreditlərin artdığı açıqlanmışdı. Bu, onda koronavirus pandemiyası ilə izah edilirdi. 2022-ci ildə isə yenidən problemli kreditlərin azaldığı vurğulanırdı. Lakin bu ildən əks proses müşahidə edilir.

Sentyabrın 29-dan oktyabrın 3-dək Strasburqda Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) payız sessiyası keçiriləcək.

Sessiyada AŞPA-nın növbəti beş il üçün baş katibi seçilməlidir.

Azərbaycan nümayəndə heyətinin bu sessiyanın da işinə qatılacağı bilinmir. Bu barədə rəsmi qurumlar hər hansı açıqlama verməyib.

Azərbaycanın AŞPA-da səsvermə hüququ ötən ilin əvvəlindən dondurulub. Buna səbəb kimi, əsasən, Azərbaycanın qurum qarşısında insan hüquqları ilə bağlı götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməməsi göstərilib. Azərbaycan hakimiyyəti də buna cavab olaraq qurumla əməkdaşlığı dayandırdığını açıqlayıb. Sonradan Bakı, üstəlik, həmin müzakirələrdə bu qərara səs vermiş deputatları qara siyahıya salaraq onların Azərbaycana gəlişinə məhdudiyyət qoyub. Rəsmilər bir neçə dəfə bildiriblər ki, nümayəndə heyətinin mandatı bərpa olunandan sonra əməkdaşlığa hazırdırlar.

Azərbaycan 2001-ci ildən Avropa Şurasının üzvüdür. Həmin vaxt Azərbaycan hakimiyyəti qurum qarşısında insan hüquqları və daha bir çox məsələlərlə bağlı öhdəlik götürüb. Azərbaycan hələ də qurumun monitorinqi altındadır.

Ülvi Həsənlinin xanımı ölkədən buraxılmadı

Bu ara bəlli olub ki, "AbzasMedia" nəşrinin həbsdə olan direktoru Ülvi Həsənlinin xanımı Rübabə Quliyevanın ölkədən çıxışına məhdudiyyət qoyulub.

Quliyeva sentyabrın 28-də həyat yoldaşının finalçılarından biri olduğu Vatslav Havel İnsan Haqları Mükafatının təqdimetmə mərasimində iştirak etmək üçün Strasburqa getməli idi. Lakin hava limanında pasport yoxlanışı zamanı ona Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) ölkədən çıxışına qadağa qoyduğu söyləndiyi bildirilir. Qadağanın hansı işlə bağlı olduğu barədə isə heç bir izahat əldə etmək mümkün olmayıb

R.Quliyeva məsələ ilə bağlı Bakı şəhər Baş Polis İdarəsinin Ağır cinayətlərin istintaqı şöbəsinin müstəntiqi Samir İsmayılovla əlaqə saxladığını, lakin müstəntiqin vəziyyətdən xəbərsiz olduğunu və araşdırma aparılacağını dediyini bildirib.

Onun açıqlamasına DİN-dən münasibət almaq mümkün olmayıb.

2023-cü ilin noyabrında "AbzasMedia"nın direktoru Ülvi Həsənli, baş redaktor Sevinc Vaqifqızı, layihə koordinatoru Məhəmməd Kekalov, araşdırmaçı jurnalist Hafiz Babalı, jurnalistlər Elnarə Qasımova, Nərgiz Absalamova və AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadə həbs edilmişdi. Onlara qarşı qaçaqmalçılıq və maliyyə cinayətləri ittihamları irəli sürülsə də, jurnalistlər ittihamların əsassız olduğunu bildiriblər.

İki ilə yaxın davam edən istintaq və məhkəmə araşdırmalarının sonunda iyunun 20-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsi Həsənli, Vaqifqızı, Babalı və Mehralızadəni 9 il, Absalamova və Qasımovanı 8 il, Kekalovu isə 7 il 6 ay azadlıqdan məhrum edib.

Sentyabrın 9-da Bakı Apellyasiya Məhkəməsi bu hökmü qüvvədə saxlayıb.

Bu gün, sentyabrın 26-da qanunsuz olaraq döyüş sursatı gəzdirdiməkdə təqsirləndirilən, bloger Tural Sadıqlının əmisi Elmir Sadıqova prokuror 3 il həbs cəzası istəyib.

Avqustun 25-dən Sabunçu Rayon Məhkəməsində hakim Samirə Məmmədlinin sədrliyi ilə başlayan prosesdə onunla bağlı cinayət işinin məhkəmə təhqiqatı davam edir.

Elmir Sadıqovun qardaşı Əlövsət Sadıqlı bildirib ki, məhkəmə prosesində vəkilin verdiyi çoxsaylı vəsatətlərin heç biri təmin olunmayıb. Elə ilk iclasda vəkil Nazim Musayev vəsatət verərək təqsirləndirilən şəxs barəsində seçilmiş həbs qətimkan tədbirinin ev dustaqlığı qətimkan tədbiri ilə əvəz edilməsini xahiş etmişdi. Məhkəmə vəsatəti təmin etməmişdi. Sonradan da müdafiə tərəfinin bir sıra vəsatətləri təmin edilməyib.

Elmir Sadıqov aprel ayında saxlanıb. İttihama görə, onun maşınından əl qumbarası tapılıb. E. Sadıqova Cinayət Məcəlləsinin 228.1-ci (Qanunsuz olaraq odlu silah,... əldə etmə, başqasına vermə, saxlama, daşıma və ya gəzdirmə) maddəsi ilə cinayət işi açılıb. İlkin istintaq dövründə onun barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib.

Amma onun yaxınları bu işi qurama sayıb. Hazırda xaricdə olan bloqer Tural Sadıqlı da əmisinin ondan qisas almaq məqsədilə şərləndiyini açıqlamışdı.

Amma həmin iddiaya, nə sözü gedən məhkəmədən, nə də başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olub. Bununla belə rəsmilər bir qayda olaraq ölkədə siyasi həbslərin olması ilə bağlı iddiaları qəbul etmirlər.

• Hazırda mühacirətdə olan T.Sadıqlı hakimiyyətə sərt tənqidləri ilə tanınır. Son illər Azərbaycanda bir neçə dəfə onun yaxınları saxlanıb. Hətta narkotik və polisin qanuni tələbini yerinə yetirməməkdə günahlandırılan qardaşı Elgiz Sadıqlı həbsdə də olub. Onlar saxlanma və həbsi T.Sadıqlıya görə şərlənmələri ilə izah ediblər. Amma hüquq-mühafizə orqanları belə dəyərləndirmələri qəbul etməyiblər.
• Bu ilin mart-aprel aylarında isə Baş Prokurorluğun müraciəti əsasında xaricdəki bir sıra bloqerlər haqqında qiyabi həbs qərarı çıxarılıb. Mayın 31-də də Binəqədi rayon Məhkəməsi Tural Sadıqlı haqqında belə bir qərar vermişdi. Almaniyada yaşayan T.Sadıqlı dələduzluq, kütləvi iğtişaşlara çağırış, saxta sənəd hazırlama kimi əməllərdə suçlanır. O, özünə qarşı ittihamları da qəbul etmir.

Haqqında dələduzluq əməlinə görə saxlanılması ilə bağlı məlumatlar yayılan təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert İlham İsmayıl evindədir.

Yaxınları yerli medialara bildirib ki, onun haqqında yayılan məlumatların əksəriyyəti həqiqətəuyğun deyil və əsassızdır.

Onlar vurğulayıb ki, İ.İsmayıl heç kimə qarşı dələduzluq əməli həyata keçirməyib və bu iddialar tamamilə yalandır.

Onlar əlavə edib ki, İ.İsmayıldan polisdə izahat alınıb və yaxın vaxtlarda bu məsələ ilə bağlı mediaya geniş açıqlama veriləcək.

Məsələ ilə bağlı Daxili İşlər Nazirliyi ilə danışmaq mümkün olmayıb.

APA-nın xəbərinə görə isə, Nəsimi rayon Məhkəməsinin qərarı ilə İ.İsmayıl barəsində həbs növündə olmayan digər qətimkan tədbiri seçilib. Bu məlumatı da məhkəmədən dəqiqləşdirmək mümkün olmayıb.

25 sentyabr

İlham İsmayıl saxlanıbmı?

Təhlükəsizlik məsələləri üzrə ekspert İlham İsmayılın saxlandığı bildirilir.

Bu barədə yerli saytlar məlumat verib.

Həmin məlumatlarda onun dələduzluqda ittiham olunduğu qeyd edilir.

Hələlik, bu iddialara nə Daxili İşlər Nazirliyi, nə də İ.İsmayılın ailəsi və vəkilindən münasibət almaq mümkün olub.

İlham İsmayıl kimdir

İ.İsmayıl 1957-ci il oktyabrın 22-də Tərtər rayonunun Sarıcalı kəndində doğulub. Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsini və SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin Minsk Ali Kursunu bitirib.

1982-ci ildən Azərbaycan SSR Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi sistemində xidmət edib. DTK-nın Gəncə şöbəsində əməliyyat müvəkkili, baş əməliyyat müvəkkili postlarında çalışıb. Birinci Qarabağ müharibəsi iştirakçısıdır.

Azərbaycan Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin (Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra DTK Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi adlanıb) Şəmkir və Göyçay bölmələrinin rəisi, nazirliyin özündə şöbə rəisi olub.

1995-ci ildən ictimai-siyasi fəaliyyətlə məşğuldur. Vaxtaşırı təhlükəsizlik məsələləri ilə bağlı mətbuata açıqlamalar verir.

MTN 2015-ci ildə ləğv edilib, onun əsasında Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti yaradılıb.

"Hələ 2022-ci ildə Xəzəryanı Dövlətlərin Zirvə Toplantısında mən Xəzər dənizinin ekoloji vəziyyətinin pisləşməsi məsələsini qaldırmışdım. Bu gün vəziyyət daha pisdir. Xəzər dənizi sürətlə kiçilir". Bu fikirləri Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev sentyabrın 25-də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasındakı çıxışı zamanı səsləndirib.

O vurğulayıb ki, əsas səbəb iqlim dəyişmələri deyil.

Azərbaycan dövlət başçısı qeyd edib ki, gözlənilməz nəticələri olan ekoloji fəlakətin qarşısını almaq üçün sahilyanı dövlətlərin birgə səylərinə ehtiyac var. "Azərbaycan həmçinin bu problemin həlli istiqamətində BMT ilə də sıx əməkdaşlığa hazırdır",-o əlavə edib.

Ekspertlər Xəzər dənizinin su səviyyəsinin azalmasının səbəbləri kimi iqlim dəyişikliyi, həmçinin insan fəaliyyətinin artması və bunun nəticəsində hidrometeoroloji amillərin dəyişməsini göstərirlər. Onlar vurğulayırlar ki, əsas qidalandırıcı çayların axını azalıb: "Volqa və Ural kimi Xəzəri qidalandıran çayların su axınının azalması, bölgədəki iqlim dəyişiklikləri və hidroenerji məqsədilə istifadənin artması ilə əlaqədardır".

Müxtəlif açıqlamalar görə, son bir neçə ildə Xəzər dənizinin səviyyəsi 40 santimetrə qədər azalıb.

Embed paylaş

Xəzər dənizi yoxa çıxır

Embed paylaş

Kod yaddaşa götürüldü

---

en px hündürlük px

---

The URL has been copied to your clipboard

No media source currently available

0:00 0:02:48 0:00

BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyası sentyabrın 9-da öz işinə başlayıb.

Sessiya "Birlikdə daha yaxşı: 80 il və daha çox sülh, inkişaf və insan hüquqları naminə" mövzusuna həsr olunub. Yüksəksəviyyəli debatlar sentyabrın 23-ü başlayıb.